معرفی رشته مهندسی مکانیک

رشته دانشگاهی مهندسی مکانیک به عنوان رشته مادر رشته‌های فنی مهندسی از اهمیت بالایی برخورد‌دار است پروفسور الستی( هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف) مهندس مکانیک را همانند مومی میداند که میتواند در انواع کارهای اکادمیک و صنعتی خود را با مجموعه تطبیق دهد. در مقاله معرفی رشته مهندسی مکانیک و بازار کار مهندسی مکانیک ، قصد داریم این رشته را به صورت کامل بررسی کنیم.

مهندس مکانیک می‌تواند، از دانش و علم خود در راستا کمک به مجموعه استفاده کند و اویلر(ریاضیدان و پژوشگر پر اوازه جهان) مهندسی مکانیک را دریای علم ریاضی معرفی میکند. رشته دانشگاهی مهندسی مکانیک به بررسی علم تبدیل انواع شکل های انرژی به هم پرداخته، همچنین به بررسی و تحلیل حرکت و نیرو در انواع حالات ماده( جامد ، مایع و گازها) میپردازد. در نگاه اول افراد عام شاید مهندس مکانیک را شخصی بدانند که به تعمیر ماشین الات میپردازد! و در واقع رشته دانشگاهی مهندسی مکانیک چیزی فراتر از اینهاست و مهندس مکانیک در دانشگاه مراحل صفر تا صد طراحی، ساخت و نگهداری انواع سیستم های مکانیکی از قبیل ماشین الات، سیستم های نیروگاهی و هزاران چیز دیگر را فرا میگیرد.

مهندسی مکانیک برای چه افرادی مناسب است ؟

به طور کل برای انتخاب رشته تحصیلی نیاز است، چند فاکتور مهم بررسی شود. اولا چه مهارت‌هایی برای این رشته و آینده کاری مهندسی مکانیک لازم است. دوما چه تیپ‌های شخصیتی برای ورود به بازار کار مهندسی مکانیک مناسب‌تر است. و در نهایت افراد با چه استعدادی می‌توانند در این رشته موفق شوند.

به همین جهت در مقاله معرفی رشته مهندسی مکانیک ، سه پارامتر بالا را در ابتدا بررسی می‌کنیم.

توانایی‌های لازم برای رشته مهندسی مکانیک

برای رشته مهندسی مکانیک توانایی‌های زیر جزو مهم‌ترین توانایی‌ها محسوب می‌شود:

• حل مسائل پیچیده ریاضی
• فراگیری حداقل یک زبان برنامه ریزی و محاسبات عددی
• کار با ماشین ابزارهای صنعتی مانند دستگاه تراش ، دستگاه جوش و …
• قدرت تحلیل مسائل

تیپ‌های شخصیتی مرتبط با رشته مهندسی مکانیک

اگر ملاک خود را در این قسمت از معرفی رشته مهندسی مکانیک ، تست شخصیت‌شناسی MBTI قرار دهیم، مناسب‌ترین تیپ‌های شخصیتی برای این رشته به شرح زیر می‌باشد:

• INTJ : این تیپ دوست دارد راه‌های ممکن و خلاقانه را به کار برد.
• ESTJ : این تیپ شخصیتی دوست دارد بر اساس استدلال خود به علت و معلول‌ها پی ببرد.
• ISTJ : دقت بالا و علاقه به کارهای فنی از ویژگی‌های این تیپ شخصیتی است.
• ESTP : این تیپ علاقه زیادی به کار با ابزارهای مختلف دارد
• ISTP : این تیپ به فهمیدن چرایی و چگونگی کار کردن اشیا علاقه دارد.

استعداد های مرتبط با مهندسی مکانیک

اگر ملاک را استعداد های 12گانه بنیاد استعداد‌یابی جانسون اوکانر قرار دهیم، مهم‌ترین استعداد‌هایی که شما را در این مسیر موفق‌تر میکند به شرح زیر است:

• استعداد تجسم فضايي و درك ساختارها
• استعداد استدلال و تحليل
• استعداد كار كردن با اعداد
• استعداد حافظه طراحي
• استعداد استقرايي

سه فاکتور بالا شما را در رسیدن به موفقیت کمک می‌کند. اما به این معنا نیست بدون داشتن این فاکتورها شما موفق نخواهید شد.

آینده رشته مهندسی مکانیک

در این بخش از معرفی رشته مهندسی مکانیک ، آینده شغلی این رشته را از جهات مختلف بررسی خواهیم کرد.

بهترین مشاغل مهندسی مکانیک

گستردگی بازار کار مهندسی مکانیک باعث می‌شود دانشجویان این رشته با هر علاقه‌ای بتوانند در هر فیلدی که میخواهند مشغول کار شوند.

مراکز تحقیقاتی و صنعتی از جمله پژوهشکده های نیرو، نیروگاه ها، پالایشگاه ها، بخش فنی فرودگاه، مترو و راه اهن، کارخانجات ماشین سازی، کارخانجات فولاد، نورد و ذوب اهن و بطور کل هر کارخانه ای که محصولی را تولید می‌کند، بخشی از بازار کار مهندسی مکانیک محسوب می‌شود.

بهترین مشاغل مهندسی مکانیک در ایران

• استخدام در شرکت نفت به عنوان مهندس سیالات
• کارشناس رسمی دادگستری
• مهندس مکانیک پایه یک سازمان نظام مهندسی

سه شغل بالا بخاطر امنیت شغلی و درآمد مناسب جزو بهترین مشاغل مهندسی مکانیک در ایران محسوب می‌شود.

بهترین مشاغل مهندسی مکانیک در خارج از کشور

• مهندس اتوماسیون صنعتی ( Automation Engineer )
• مهندس تحقیق و توسعه مراکز صنعتی ( Research and Development Engineer )
• مهندس ارشد مکانیک ( Senior Mechanical Engineer )
• مهندس ارشد طراحی مکانیزم و سیستم‌ها ( Senior Design Engineer )
• مهندس نیرو ( Powertrain Engineer )
• مهندس ابزار دقیق ( Instrumentation Engineer )

طبق تحقیقات موسسه indeed ، شش شغل پرآمد مهندسی مکانیک در جهان موارد بالا می‌باشد.

آینده شغلی مهندسی مکانیک در ایران

در مجموع مهندسی مکانیک در بین رشته‌های مهندسی جزو رشته‌های پر کاربرد محسوب می‌شود. هر چند که این رشته تاثیر مستقیمی از سیاست‌های داخلی و خارجی می‌‌‌گیرد و در حال حاضر مانند سایر رشته‌های مهندسی بازار کار ضعیفی دارد.

البته این نکته قابل ذکر است اگر فارغ التحصیل رشته مهندسی علاوه بر دروس دانشگاهی، نرم افزارها و دانش مورد نیاز ورود به بازار کار را فرا گیرد، می‌تواند جایگاه مناسبی در صنعت کشور داشته باشد.

میانگین درآمد مهندس مکانیک در ایران

متاسفانه تعداد فارغ التحصیلان این رشته نسبت به نیاز بازار کار بیشتر است. به همین علت اگر شما دارای تخصص ویژه  منحصر به فردی نباشید، معممولا حقوق شما از کف حقو وزارت کار ( در سال 99 حدود 3 میلیون تومان ) شروع می‌شود و با توجه به سابق کاری و پیشرفت جایگاه شما سال به سال بیشتر می‌شود.

اما نکته مهم، اهمیت شرکت‌های دانش بنیان در ایران است. خوشبختانه مهندس مکانیک با سواد و توانا جایگاه ویژه‌ای در در شرکت‌های دانش بنیان صنعتی دارد، که باعث شده میانگین درآمد مهندسی مکانیک در سالیان اخیر بیشتر شود.

آینده شغلی مهندسی مکانیک در خارج از کشور

یکی از مهم‌ترین برنامه فارغ التحصیلان مهندسی مکانیک، مهاجرت به خارج کشور است. با توجه به پر کاربرد بودن این رشته، این فارغ التحصیلان در کشورهای صنعتی نظیر آلمان از درآمدهای بالایی برخوردار هستند.

به طور مثال با مراجعه به صفحه رسمی لینکدین کمپانی Siemens ، بیش از 100 مهندسی مکانیک ایرانی در قسمت صنایع ریلی این کمپانی مشغول به کار هستند.

میانگین درآمد مهندس مکانیک در خارج از کشور

طبق تحقیقات سایت Glassdoor درآمد سالیانه یک مهندس مکانیک تازه کار در آمریکا حدود 68،000 دلار است.

ورود به رشته مهندسی از چه طریقی است؟

پس از اینکه در معرفی رشته مهندسی مکانیک با آینده این رشته آشنا شده‌اید. در قسمت می‌خواهیم تمام راه‌های ورود به این رشته تحصیلی را بررسی کنیم. خوشبختانه هر شخص با هر شرایطی میتواند در این رشته یا رشته‌های زیر مجموعه آن شرکت نماید.

1. افرادی که دارای دیپلم‌های 11 ساله مانند فنی حرفه ای هستند:

این افراد می‌توانند در رشته های کاردانی پیوسته دانشگاه‌های فنی حرفه‌ای ، علمی کاربردی و دنشگاه آزاد به تحصیل بپردازند.

1. 1. رشته‌های مشابه در دانشگاه فنی حرفه‌ای
      • ساخت و تولید
      • مکانیک خودرو
      • تاسیسات مکانیکی
      • مکاترونیک
      • انرژی تجدید پذیر خورشیدی
   2. رشته‌های مشابه مهندسی مکانیک در دانشگاه آزاد
      • مکانیک خودرو
      • ساخت و تولید_ قالبسازی
      • ساخت و تولید_ ماشین افزار
      • تأسیسات_ تبرید
      • تأسیسات_ تهویه مطبوع
   3. رشته‌های مشابه مهندسی مکانیک در دانشگاه علمی کاربردی
      • دانشگاه علمی کاربردی داری 31 رشته مشابه مهندسی مکانیک در کاردانی پیوسته می‌باشد.
2. افرادی که دارای دیپلم 12ساله هستند می‌توانند هم به صورت با شرکت در کنکور ریاضی و فیزیک و یا بدون کنکور وارد رشته مهندسی مکانیک شوند.
   • این افراد می‌توانند در یکی از دانشگاه‌های سراسری، پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد اسلامی مشغول به تحصیل می‌شوند. با توجه به طولانی شدن معرفی رشته مهندسی مکانیک ، در مورد مهندسی مکانیک بدون کنکور در مقاله‌ای جداگانه بحث خواهیم کرد.

ادامه تحصیل در رشته مهندسی مکانیک

خوشبختانه افرادی که تمایل به ادامه تحصیل در رشته مهندسی مکانیک در مقاطع بالاتر را دارند می‌توانند در یکی از گرایش‌های آن مشغول به تحصیل شوند.

گرایش‌های ارشد مهندسی مکانیک به شرح زیر می‌باشد:

• مهندسی ساخت و تولید
• مهندسی طراحی کاربردی
• مهندسی تبدیل انرژی
• مهندسی سیستم های انرژی
• مهندسی مکاترونیک
• مهندسی ماهواره
• مهندسی راکتورهای هسته ای
• مهندسی کامپوزیت
• مهندسی هوا فضا
• مهندسی ماشین های ریلی
• مهندسی خودرو
• مهندسی تسلیحات و ماشین الات زرهی
• مهندسی پزشکی بیومکانیک

ضمنا امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری تخصصی این رشته نیز فراهم است

بهترین دانشگاه‌های ایران در رشته مهندسی مکانیک

رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بر اساس پارامترهای زیادی انجام می‌شود. همچنین سازمان‌های داخلی و خارجی زیادی دست به رتبه بندی دانشگاه‌ها می‌زنند. به همین دلیل احتمالا هر دانشگاه از رتبه‌بندی‌ای استفاده کند که در آن جایگاه بهتری داشته باشد.

از نظر کارشناسان مرکز مشاوره باخه ، بهترین رده‌بندی برای رشته مهندسی مکانیک، نظام رتبه‌بندی QS میباشد. در زیر 7 دانشگاه برتر ایرانی همراه با حدود رتبه جهانی آن‌ها را  بررسی کرده‌ایم.

1. دانشگاه صنعتی شریف
2. دانشگاه صنعتی امیر کبیر
3. دانشگاه تهران
4. دانشگاه علم و صنعت
5. دانشگاه شیراز
6. دانشگاه صنعتی اصفهان
7. دانشگاه خواجه نصیر طوسی

ادامه تحصیل در خارج از کشور

به جرات می‌توان گفت بعد از ورود به رشته مهندسی مکانیک اولین تصمیم دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه‌های تاپ دنیا است. از سمتی شرایط گرفتن بورسیه تحصیلی در رشته مهندسی مکانیک کار سخت و پیچیده‌ای نیست.

به همین علت تعداد دانشجویان دانشگاه‌های تاپ به ویژه 10 دانشگاه بالا که مشغول تحصیل در مقاطع ارشد یا دکتری خارج از کشور هستند، زیاد است.

کافیست این افراد مدرک زبان خود را اخذ کرده، از لحاظ نمرات دروس تخصصی سطح قابل قبول داشته باشند و مقاله علمی در یکی از ژورنال‌های I.S.I به چاپ رسانده باشند.

بهترین دانشگاه‌های جهان در رشته مهندسی مکانیک

با توجه به رتبه بندی QS ده دانشگاه برتر جهان به شرح زیر است. همانطور که می‌بینید وجود 5 دانشگاه آمریکا و 3 دانشگاه انگلیسی، نشان از اهمیت این دو کشور در رشته مهندسی مکانیک دارد.

دوستان گرامی، انتخاب رشته تحصیلی مناسب با توانایی‌، شخصیت، استعداد اولین و مهم‌ترین قدم در بحث انتخاب رشته دانشگاهی می‌باشد. پس از با توجه به هدف شما در آینده باید دانشگاهی مناسب را انتخاب کرد. به طور مثال اگر قصد شما ورود به صنعت کشور است، احتمالا دانشگاه‌های فنی حرفه‌ای در اولویت شماست، اما اگر قصد مهاجرت تحصیلی دارید تحصیل در 7 دانشگاه نامبرده اهمیت پیدا می‌کند.

سوالات متداول

1- رشته مهندسی مکانیک در چه دانشگاه‌هایی ارائه می‌شود ؟

 

دانشگاه‌های سراسری، پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد اسلامی .

2- شهریه رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه های مختلف چقدر است ؟

 

دانشگاه آزاد 2 تا 2.500 میلیون تومان ، دانشگاه پیام نور 750 هزار تومان تا 1.300 میلیون تومان شهریه دانشگاه غیرانتفاعی 1.500 تا 2 میلیون تومان.

3- آیا پذیریش بدون کنکور رشته مهندسی مکانیک وجود دارد ؟

 

بله .