ابلاغیه و احکام مربوط به آن

یکی از مسائل مهم در اعاده دادرسی دادگاه دادگستری این است که هر دو طرف از دعوا و مفاد آگاهی داشته باشند .قانون گذار در قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی کرده و ابلاغیه را جز قواعد آمره به حساب می‌آورد که این قواعد چنان از نظام اجتماعی برخوردار است که می بایست آن را قبول کند .اشخاص نمی توانند بر خلاف آن توافقی را انجام دهند و آثار را معدوم نمایند .

ابلاغیه چیست ؟

ابلاغیه در واقع یک فرایند قانونی است که مخاطب از مفاد دادرسی و تشریفات آن باید اطلاع داشته باشد . دعوایی که برای اولین بار در دادگستری مطرح می‌شود پرونده ای تشکیل و اولین دستوری که دادگاه آن را صادر می نماید ، ابلاغ یک نسخه از دادخواست به خوانده دعوی می‌باشد که به آن ابلاغیه گفته می‌شود. مطابق با ماده 302 قانون آیین دادرسی مدنی < هیچ حکم یا قراری را نمی‌توان اجرا نمود ، مگر این که به صورت حضوری و یا به صورت دادنامه با رونوشت گواهی شده آن ، به طرفین یا وکیل آنان ابلاغ شده باشد . > ابلاغ می بایست براساس تشریفات قانون آیین دادرسی مدنی باشد و انواع ابلاغیه شامل ابلاغ واقعی و قانونی می‌باشد. البته گفتنی است اخیراً سامانه ای تحت عنوان سامانه ثنا که توسط قوه قضاییه برای ابلاغ الکترونیکی قضایی تاسیس شده است . جهت آشنایی و ورود به سامانه برروی سامانه ابلاغ الکترونیک ثنا کلیک نمایید.

مراحل ابلاغ قضایی به اشخاص حقیقی

پس از این که دعوایی در دادگستری مطرح شد ، در ابتدا دستور قضایی تحت عنوان ابلاغ صادر می‌شود و مدیر دفتر دادگاه نسخه ای از دادخواست و ضمایم پرونده را بایگانی می‌کند و نسخه دیگری ابلاغ را برای اوراق و تسلیم خوانده ارسال می‌نماید. وظیفه مأمور شروع می‌شود. مأمور دو روز وقت دارد تا اوراق را به مخاطب خوانده برساند و برگه دیگری را که در اختیار دارد رسیدی را تحویل بگیرد که امکان دارد مخاطب ابلاغ به هر دلیل از گرفتن آن امتناع نماید در این موقع مخاطب باید بداند که اجتناب کردن از هرگونه برگه ابلاغ باعث منع آن ابلاغ نمی‌شود.در چنین مواقعی مأمور ابلاغ در برگه اخطاریه ذکر و اوراق را به دفتر دادگاه برمی‌گرداند.

آدرسی که در برگه ابلاغ نوشته شده است نشانی محل کار یا نشانی محل سکونت وی می‌باشد. همین طور ابلاغ برای کارکنان دولت و شرکت‌ها از شرایط خاصی برخوردارند. بدین گونه اوراق نزد رییس کارمند یا کارگزینی بخشی که مخاطب ابلاغ در آن مشغول به کار است را ارسال می‌نمایند.

درباره بانوان گردش کار به این گونه است که در منزل شوهر سکونت دارند ابلاغ همان محل انجام می‌شود اما اگر در محلی غیر از منزل شوهر سکونت دارد در محل کار و محل سکونت ابلاغ می‌شود که انجام این کار جهت حمایت و جلوگیری از تضییع حق بانوان می‌باشد زیرا ممکن است زوج در دعوای خود علیه شوهر جهت تضییع حق دادخواست را به آدرس منزل خود بفرستد این در حالی است که زن در محل دیگری ساکن است و این نکته را نباید از یاد برد که حتما لازم نیست که ابلاغ در وقت اداری صورت بگیرد می‌توان در خارج از وقت اداری حتی شب ابلاغ به مخاطب ارسال و تحویل داده شود.

مراحل ابلاغیه قضایی به اشخاص حقوقی

مراحل ابلاغ به اشخاص حقوقی به دو گونه می‌باشد. اعم از :عمومی و خصوصی

ابلاغیه به اشخاص حقوقی( عمومی) :

در صورتی که رئیس یا قائم مقام از گرفتن اوراق خودداری نماید مأمور ابلاغ برگه اخطاریه را قید و اوراق را برگشت می‌زند .

ابلاغیه به اشخاص حقوقی (خصوصی)  :

1. زمانی که مدیر یا قائم مقام از تحویل اوراق اجتناب نماید برگه اخطاریه قید و اعاده می‌گردد.
2.  زمانی که ابلاغ اوراق دعوا به مدیر یا قائم مقام یا کسی که حق امضاء نداشته باشد به مسئول موسسه یا دفتر ابلاغ می‌شود.

ابلاغیه و احکام مربوط به آن

ابلاغ از طریق مأمور ابلاغ که زیر نظر واحد ابلاغ دادگستری است انجام می گیرد . مأمور ابلاغ مسئول است حداکثر ظرف دو روز اوراق را به فرد خوانده ابلاغ و رسید را تحویل بگیرد . مهلت ابلاغ براساس قانون حداکثر دو روز می‌باشد .همان طور که قبلا گفته شد اگر خوانده از دریافت اوراق خودداری نماید مأمور ابلاغ امتناع خوانده و تاریخ آن را در برگه قید می نماید و اوراق را به به دفتر دادگاه باز می گرداند و این امر نمی تواند سبب مدعی در عدم ابلاغ شود.

هر یک از طرفین دعوا یا وکلا می‌توانند یک محلی را برای ابلاغ اوراق اخطاریه و ضمایم آن در شهری که دادگاه رسیدگی می‌کند را انتخاب کند و تمام اوراق مربوط به دعوا در همان محل ابلاغ می‌گردد و اگر طرفین دعوا محل ابلاغ را تغییر یا اشتباه درج کرده باشند می‌بایست محل جدید را به دادگاه اطلاع دهند که در غیر این صورت ابلاغ در همان محل قبلی انجام می ‌شود.

مأموران ابلاغ قضایی

ابلاغ توسط ماموران ابلاغ انجام می‌شود نه کارمندان ابلاغ یا مامور پست . منظور از مامور ابلاغ کسی است که قانون را جزء ضابطان دادگستری قرار داده و یکی از وظایف آن ها ابلاغ اوراق قضایی می‌باشد. ماموران ابلاغ در دادگستری زیر نظر واحد ابلاغ ، به وظیفه خود انجام می‌دهند و حوزه کاری هر کدام از ماموران ابلاغ مشخص است . شهر‌هایی که کوچک هستند و فاقد واحد ابلاغ ، ماموران ابلاغ زیر نظر مدیر دفتر دادگاه ، ابلاغ را پیگیری نمایند.